Konferencję otworzyła dr hab. Iwona Traczyk - kierownik Zakładu Żywienia Człowieka WNoZ WUM, która przywitała wszystkich gości i współorganizatorów spotkania, m.in. prof. dr hab. Lidię Wądołowską z Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka PAN oraz dr hab. Annę Kołłajtis-Dołowy i dr hab. Jadwigę Hamułkę, reprezentujące Polskie Towarzystwo Nauk Żywieniowych. Pani Docent zapowiedziała również tematykę Konferencji, dotyczącą diet coraz częściej stosowanych przez społeczeństwo.
W imieniu Władz Dziekańskich Wydziału Nauki o Zdrowiu WUM, głos zabrał dr hab. Robert Gałązkowski - Prodziekan ds. Oddziału Dietetyki i Kierunku Ratownictwo Medyczne, który przypomniał zebranym o negatywnych, niekiedy zagrażających życiu, skutkach stosowania różnych współczesnych diet oraz wyjaśnił, jak ważne jest budowanie świadomości społeczeństwa na temat wspomnianych ryzykownych zachowań. Pan Dziekan poinformował również o złożonym do Ministerstwa Zdrowia projekcie ustawy o zawodzie dietetyka. Uregulowanie kwestii związanych z wykonywaniem tego zawodu pozwoliłoby na ograniczenie dotychczasowych praktyk, kiedy to poradnictwem dietetycznym zajmują się osoby bez kierunkowego wykształcenia. Dr hab. Robert Gałązkowski złożył również gratulacje organizatorom spotkania oraz przekazał zebranym życzenia owocnych obrad.
Program konferencji objął trzy panele tematycznyczne poświęcone kolejno: diecie bezglutenowej, diecie aspirynowej oraz diecie wegańskiej. Pierwszy z nich moderowała dr Wioleta Respondek z Zakładu Żywienia Człowieka WUM, zaś panelistami byli: prof. Bożena Cukrowska z Centrum Zdrowia Dziecka, dr Grażyna Rowicka z Instytutu Matki i Dziecka oraz dr hab. Iwona Konopka z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Część poświęconą diecie aspirynowej poprowadziła dr hab. Katarzyna Przybyłowicz z UWM. W dyskusji wzięli udział dr hab. Zbigniew Samochocki z Katedry i Kliniki Dermatologicznej WUM, dr Danuta Gajewska - Prezes Polskiego Towarzystwa Dietetyki oraz mgr Paulina Kęszycka, reprezentująca Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego. Moderatorem Panelu III dotyczącego diety wegańskiej była wspomniana wyżej dr hab. Iwona Traczyk. W rozmowie uczestniczyli dr hab. Magdalena Człapka-Matyasik, reprezentująca Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, dr Witold Klemarczyk z Instytutu Matki i Dziecka oraz dr Alicja Kucharska z Zakładu Żywienia Człowieka WNoZ WUM.
W dalszej części spotkania wysłuchano: doniesienia sponsorowanego, poświęconego roli kawy w aktualnych zaleceniach żywieniowych - wygłoszonego przez prof. dr hab. med. Artura Mamcarza oraz sesji doniesień z prac oryginalnych dotyczących diet XXI w.
Uczestnicy konferencji mogli wziąć udział nie tylko w interesujących panelach tematycznych ale i odwiedzić przygotowane w holu Centrum Dydaktycznego stoiska, gdzie organizatorzy, sponsorzy i partnerzy wydarzenia przygotowali dla uczestników spotkania pyszne przekąski, ciekawe publikacje z zakresu żywienia i liczne porady dietetyczne.
Wnioski sformułowane podczas XI Warszawskich Dni Nauki o Żywieniu Człowieka stanowią znaczący wkład w podniesienie wiedzy społeczeństwa na temat prawidłowego żywienia i bezpiecznego stosowania popularnych diet.
Dieta bezglutenowa stosowana jest ze wskazań medycznych lub z wyboru konsumenta. Z konieczności stosują ją osoby, u których zdiagnozowano celiakię, choroba Duhringa, alergię na pszenicę i nieceliakalną nadwrażliwość na gluten oraz inne przypadki nadwrażliwości pokarmowej na prolaminy i gluteliny obecne w ziarnie tzw. zbóż chlebowych (pszenica, żyto, jęczmień). Jej stosowanie w diecie innych osób jest kwestią wyboru, często podyktowanego modą i medialnymi przykładami celebrytów. Nie jest wykluczone, że osoby z innymi chorobami mogą także odnieść korzyści ze stosowania tego typu diety, jednak zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, powszechne jej stosowanie nie znajduje uzasadnienia. Prawidłowo skomponowana dieta bezglutenowa powinna uwzględniać różnorodne surowce pochodzenia roślinnego (zwłaszcza ryż, kukurydzę, pseudozboża, rośliny strączkowe, ziemniaki, warzywa i owoce oraz orzechy) i zwierzęcego (mięso, wątroba, ryby i owoce morza oraz przetwory mleczne).
Termin „dieta aspirynowa” nie widnieje w żadnej polskiej nomenklaturze diet, ani w innych oficjalnych wykazach diet terapeutycznych. Jest to potoczne określenie diety eliminacyjnej o obniżonej podaży salicylanów, zalecanej osobom z niealergiczną nadwrażliwością na salicylany. Ze względu na konieczność ograniczenia zawartości salicylanów, ścisłej kontroli podlega spożycie warzyw, owoców, ziół i przypraw oraz napojów alkoholowych i bezalkoholowych (kawa, herbata). W każdej z tych grup produktów żywnościowych występują te naturalnie bardzo bogate w salicylany oraz takie o mniejszej zawartości wspomnianych związków. Potwierdzeniem rozpoznania pokrzywki aspirynowej jest pozytywny wynik próby doustnego obciążenia wzrastającymi dawkami kwasu acetylosalicylowego z kontrolą placebo. W leczeniu stosuję się dietę aspirynową przez około 8 -10 tygodni.
Różne rodzaje diet roślinnych są znane i stosowane w poszczególnych częściach świata od wieków. Należy do nich także dieta wegańska. Współcześnie głównymi motywami jej stosowania są względy zdrowotne, etyczne oraz ekologiczne. Liczba Polaków deklarujących się jako weganie lub wegetarianie sięga 3% populacji. Prawidłowy sposób żywienia, zapewniający odpowiednie dla wieku, płci, stanu fizjologicznego ilości składników odżywczych przysparza wielu problemów niezależnie od zastosowanej diety. Również prawidłowo zbilansowana dieta wegańska może być alternatywą dla diety mieszanej. Komponując dietę roślinną należy zwrócić uwagę, na potencjalne ryzyko nadmiaru błonnika, niedoborów żelaza, wapnia, jodu, cynku, witamin B12 i D3 oraz kwasów tłuszczowych omega-3.
Anna Lisicka
Biuro Informacji i Promocji
Fot. Wanda Widomska
Dział Fotomedyczny WUM