Konkurs „Złoty Skalpel” zorganizowała redakcja czasopisma „Puls Medycyny”. Zgłoszenia oceniała 18-osobowa kapituła, złożona z wybitnych ekspertów reprezentujących różne dziedziny medycyny. Wyróżnienie można było otrzymać za wynalezienie nowej metody diagnostycznej lub terapeutycznej, opracowanie nowej strategii związanej z organizacją i zarządzaniem w ochronie zdrowia lub unowocześnieniem polskiego systemu opieki zdrowotnej poprzez implementację innowacyjnych rozwiązań światowych. W efekcie swych obrad jury wyłoniło dziesięć innowacyjnych projektów oraz ich twórców, którzy zmieniają oblicze polskiej, a niejednokrotnie również światowej medycyny.
Pierwsze miejsce - Pierwszy w Polsce program przeszczepienia jednej wątroby podzielonej dla dwóch dorosłych biorców
Nagrodzeni: prof. Michał Grąt wraz z zespołem Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby UCK WUM: prof. Tadeuszem Wróblewskim, prof. Waldemarem Patkowskim, dr. hab. Maciejem Krasnodębskim, dr. hab. Krzysztofem Dudkiem, dr. Piotrem Smoterem, dr. Ireneuszem Grzelakiem, dr. Konradem Kobryniem, dr. Pawłem Rykowskim, dr. Adamem Bołtuciem.
Operacja odbyła się w lutym 2023 r. Rozpoczęcie programu przeszczepiania podzielonych wątrób było ogromnym wyzwaniem medycznym i organizacyjnym. Dzięki niemu udało się zwiększyć liczbę przeszczepień - co ma wielkie znaczenie w sytuacji, gdy liczba dostępnych narządów jest niewystarczająca. Oczywiście przeszczepienia wątroby podzielonej są związane ze zwiększonym ryzykiem powikłań. Wątroba nie jest cała, ma mniej hepatocytów, konieczny jest też dodatkowy zabieg podzielenia. To bardzo trudne operacje. Jednak co najważniejsze – są szansą dla tych chorych, którzy w innym wypadku przeszczepienia w ogóle by nie doczekali.
Miejsce trzecie - Nowa metoda zabiegowego leczenia choroby mikrokrążenia...
...czyli pierwsza w Polsce implantacja samorozprężalnego reduktora przepływu do zatoki wieńcowej oraz specjalistyczna poradnia dedykowana leczeniu opornej dławicy piersiowej
Nagrodzeni: dr hab. Mariusz Tomaniak (lider projektu), prof. Janusz Kochman, dr Francesco Giannini, piel. Katarzyna Pałyska, piel. Katarzyna Michalska, tech. Stanisław Drozdowski, prof. Marcin Grabowski, I Katedra i Klinika Kardiologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zabieg przeprowadzono po raz pierwszy w lipcu 2024 r. Reduktor przepływu do zatoki wieńcowej (A-Flux Reducer System, Vahaticor) pozwala na zwiększenie tzw. całkowitej rezerwy wieńcowej, co stwarza szansę na poprawę jakości życia u chorych z nasiloną dysfunkcją mikrokrążenia, u których uporczywe dolegliwości w klatce piersiowej utrzymują się pomimo optymalizacji farmakoterapii.
Miejsce piąte - Projekt: Serce w pudełku - koniec epoki lodowcowej w polskiej transplantologii
Nagrodzony: prof. Mariusz Kuśmierczyk, Klinika Chirurgii Serca Klatki Piersiowej i Transplantologii UCK WUM (w skład kliniki wchodzą: Oddział Kliniczny Kardiochirurgii, Oddział Kliniczny Torakochirurgii, Oddział Kliniczny Zaawansowanej Niewydolności Serca i Transplantologii oraz Oddział Kliniczny Kardiochirurgii i Chirurgii Dziecięcej).
Wspomnianym w tytule projektu "pudełkiem" jest zaawansowana aparatura OCS Trans Medics. Obecnie jedyny sprzęt na świecie służący do transportu pobranego do przeszczepienia, wciąż bijącego serca. Zastosowane w nim rozwiązania pozwalają na 3-krotne wydłużenie czasu przydatności organu do wszczepienia (z 4 do 12 godz.). W grudniu 2023 r. dzięki zaangażowaniu lekarzy, darczyńców fundacji udało się zakupić sprzęt, który został przekazany w formie darowizny dla kliniki. W marcu 2024 r. prof. Mariusz Kuśmierczyk jako pierwszy w Polsce kardiochirurg i transplantolog rozpoczął przeszczepienia serca „bijącego” transportowanego przez 12 godz. w urządzeniu OCS Trans Medics.
Miejsce ósme - Rozwój programu pozaustrojowej normotermicznej perfuzji maszynowej wątrób do przeszczepienia...
...w Klinice Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby UCK WUM.
Nagrodzeni: prof. Michał Grąt, dr Marcin Morawski, dr Andriy Zhylko, dr Paweł Rykowski
Od grudnia 2022 do sierpnia 2024 r. wykonano w klinice osiem perfuzji normotermicznych. Dzięki tej technice można ocenić, czy pobrana od dawcy wątroba funkcjonuje po odtworzeniu przepływu krwi. Można wykonywać badania biochemiczne, obserwować, czy wątroba wydziela żółć itd. Na tej podstawie specjaliści decydują, czy narząd można bezpiecznie wykorzystać.
Miejsce dziesiąte - Zastosowanie elektronicznych technologii do monitorowania i zarządzania leczeniem pacjentów z migotaniem przedsionków
Nagrodzeni: dr hab. Monika Gawałko, zespół badawczy polski oraz zespół badawczy niderlandzki
To właściwie cztery projekty, które skupiają się wokół opracowania infrastruktury monitorowania i leczenia pacjentów z migotaniem przedsionków, najczęstszego utrwalonego zaburzenia rytmu serca wśród dorosłych, z wykorzystaniem elektronicznych technologii (eHealth).