Autotransplantacja nerki przeszczepionej z pozaustrojową rekonstrukcją naczyniową

6 listopada 2019 roku w Klinice Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej CSK UCK WUM, kierowanej przez prof. dr hab. med. Sławomira Nazarewskiego, przeprowadzono unikalną na skalę światową operację autotransplantacji nerki przeszczepionej z pozaustrojową rekonstrukcją naczyniową.

Nerkę, pochodzącą od dawcy zmarłego, przeszczepiono w marcu 2015  roku. Obecnym wskazaniem do operacji był tętniak wielkości 6 cm, który utworzył się w miejscu zespolenia łaty naczyniowej, od której odchodziły trzy tętnice zaopatrujące nerkę przeszczepioną z tętnicą biodrową. Próba embolizacji tętniaka metodą wewnątrznaczyniową, tj. założenie stentu do tętnicy biodrowej, spiral embolizujących oraz środka obliterującego do tętniaka (ang. stent-assisted coiling), okazała się całkowicie nieskuteczna. Średnica tętniaka nadal powiększała się, co stanowiło realne zagrożenie dla życia pacjentki z powodu ogromnego ryzyka pęknięcia tętniaka. 

Operacja przebiegła w czterech etapach:
1.    usunięcie nerki przeszczepionej oraz wycięcie tętniaka,
2.    rekonstrukcja tętnicy biodrowej zewnętrznej za pomocą przeszczepu naczyniowego, 
3.    pozaustrojowa naprawa przeszczepu nerki polegająca na rekonstrukcji trzech tętnic nerkowych z użyciem tętnicy biodrowej wewnętrznej wraz z jej odgałęzieniami, którą pobrano od chorej, 
4.    reimplantacja naprawionej nerki przeszczepionej do naczyń biodrowych wspólnych biorczyni.


Reimplatowany przeszczep nerki natychmiast podjął czynność. Obecnie chora, która otrzymała naprawioną pozaustrojowo nerkę, czuje się dobrze i nie wymaga hemodializ.

Operacja ta była możliwa dzięki unikalnemu połączeniu w jednej Klinice umiejętności z zakresu technik chirurgii transplantacyjnej oraz naczyniowej. W przeciągu wielu lat zespół Kliniki Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej zdobył ogromne doświadczenie w tym względzie, przeprowadzając wiele autotransplantacji nerek z powodu nadciśnienia naczyniowo-nerkowego, rekonstrukcji naczyń nerek pobranych do transplantacji od żywych oraz zmarłych dawców, a także przeszczepiając nerki chorym dyskwalifikowanym w innych ośrodkach z powodu nasilonych zmian miażdżycowych w tętnicach biorcy (pionierem takich rekonstrukcji był poprzedni kierownik Kliniki prof. dr hab. med. Jacek Szmidt). Klinika jest ośrodkiem referencyjnym w  leczeniu powikłań naczyniowych po przeszczepieniu nerek, jak również w przygotowaniu naczyniowym chorych do transplantacji tego narządu. Obecnie w Klinice powstaje specjalny oddział z nowoczesnym zapleczem, który ma łączyć transplantologię z chirurgią naczyniową. Będzie to miejsce, gdzie w nowoczesnych warunkach będzie można stosować najnowsze metody chirurgii naczyniowej w transplantologii. Powstanie tego oddziału zostało sfinansowane z funduszy Ministerstwa Zdrowia - Polgraft. 

Nasze osiągniecie wymagało współdziałania kilku zespołów:
•    zespół chirurgiczny z zespołem instrumentariuszek: dr hab. med. Tomasz Jakimowicz, prof. dr hab. med. Tadeusz Grochowiecki, dr Katarzyna Jama, dr Wojciech Janczak, dr Amro Alsharabi, dr Jacek Dzwonkowski, dr Michał Kowalczewski, dr Michał Kowara, piel. instr. Anna Wąsik, piel. instr. Grażyna Nowakowska, piel. instr. Natalia Belina, piel. instr. Anna Wielgolewska;
•    zespół anestezjologiczny: dr Remigiusz Gelo i dr Robert Becler oraz piel. anest. Jolanta Muranowicz, piel. anest. Jolanta Waleriańczyk z II Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii UCK WUM kierowanego przez dr hab. med. Pawła Andruszkiewicza; 
•    zespół transplantologów: dr Dorota Lewandowska i dr Natalia Mikołajczyk z Kliniki Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych UCK WUM kierowanej przez prof. dr hab. med. Magdalenę Durlik; 
•    nefrolog dr Paweł Żebrowski z Katedry i Kliniki Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych UCK WUM kierowanej przez prof. dr hab. med. Jolantę Małyszko;
•    Zespół Pielęgniarski Kliniki Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej UCK WUM pod kierunkiem mgr Magdaleny Rodek.

 

Tekst i zdjęcia - prof. Sławomir Nazarewski