Nowatorski projekt nt. wpływu garbników na mikrobiotę jelitową zwierząt dofinansowany przez Narodowe Centrum Nauki

Uważa się, że garbniki nie mają działania prozdrowotnego. Jednak dr hab. Jakub Piwowarski ze Środowiskowego Laboratorium „Microbiota Lab” sprawdzi, czy mogą pozytywnie działać na jelita u zwierząt. Badania prowadzone będą w ramach projektu „Rewizja aktualnych koncepcji dotyczących wpływu garbników na homeostazę przewodu pokarmowego u prosiąt”. Na realizację Narodowe Centrum Nauki przeznaczyło ponad 2 mln złotych – to nagroda w konkursie OPUS LAP.

W żywieniu prosiąt garbniki są powszechnie uważane za czynniki antyżywieniowe. Przypisuje się im wiele negatywnych skutków zdrowotnych. Z drugiej strony, niektóre surowce roślinne zawierające garbniki są dobrze znane ze swoich właściwości przeciwbiegunkowych. Były wykorzystywane od starożytności w medycynie i weterynarii, lecz zostały zastąpione przez antybiotyki. Te ostatnie, stosowane w sposób niekontrolowany, przyczyniły się do powstania antybiotykooporności. Dlatego antybiotyki w hodowlach stosuje się teraz rzadziej. Potrzebne są natomiast nowe strategie profilaktyczne i terapeutyczne, które posłużą zdrowiu prosiąt.       

W ramach projektu naukowcy chcą zweryfikować hipotezę mówiącą o tym, że specyficzne hydrolizujące i skondensowane garbniki mogą wpływać korzystnie na homeostazę jelit i mikrobioty jelitowej oraz zapobiegać zakażeniom E. coli u prosiąt, nie wykazując przy tym negatywnego wpływu na stan zdrowia zwierząt.  

Przy projekcie będzie współpracował prof. Jürgen Zentek z Instytutu Żywienia Zwierząt Freie Universität Berlin. Połączenie doświadczenia i infrastruktury obu instytucji pozwoli na stworzenie interdyscyplinarnego zespołu projektowego.

Uzyskane wyniki posłużą do rozwoju nowych, zrównoważonych dodatków paszowych przeznaczonych dla zwierząt hodowlanych. A to może stanowić naukowo uzasadnioną alternatywę dla antybiotyków. Biorąc pod uwagę podobieństwa anatomiczne i morfologiczne pomiędzy układem pokarmowym świń i ludzi, przełożenie uzyskanych wyników na medycynę człowieka może mieć duże znaczenie dla rozwoju skutecznych terapii przeciwbiegunkowych.

W konkursie OPUS LAP Narodowego Centrum Nauki zaplanowano współpracę z zespołami badawczymi z Niemiec. Finansowanie otrzymało 30 projektów na łączną kwotę ponad 41,2 mln złotych. Wśród nagrodzonych są badania dotyczące m.in. chorób nowotworowych, nanofizyki i bezpieczeństwa.