Strategia „Dobre relacje personelu medycznego z pacjentami” została zainicjowana przez Stowarzyszenie Akademia Komunikacji Medycznej i Polskie Towarzystwo Komunikacji Medycznej, które we współpracy z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym czuwało nad przebiegiem prac. Dokument powstał po wielu ogólnopolskich badaniach, w ramach których rozmawiano zarówno z pacjentami jak i z personelem medycznym, tak by poznać różne perspektywy i wytypować najważniejsze problemy. Samo wypracowywanie rekomendacji rozpoczęło się od wywiadów z ekspertami od komunikacji. Potem odbywały się warsztaty, na których specjaliści szukali rozwiązań istniejących problemów. Wreszcie wstępne rekomendacje poddano konsultacjom. Uczestniczyli w nich: decydenci, kadra zarządzająca, personel medyczny, przedstawiciele uczelni wyższych oraz pacjenci. To właśnie do tych pięciu grup będzie należało wdrażanie zaleceń ze Strategii. Prace nad dokumentem trwały od października 2020. Finalnie uzyskano katalog 5 głównych rekomendacji, z przypisanymi im 33 konkretnymi, zalecanymi działaniami. Każde działanie ma określony jeden z trzech poziomów ważności oraz jeden z trzech poziomów łatwości wdrożenia.
Najważniejsze rekomendacje
- Zajęcia z komunikacji powinny być obowiązkowe dla studentów wszystkich kierunków medycznych.
- Modyfikacja i uproszczenie przekazywanych informacji objaśniających działanie systemu i procedur tak, by operować perspektywą i językiem pacjenta.
- Wyjaśnianie stanu zdrowia pacjenta w sposób dla niego zrozumiały i dostosowany o jego wiedzy i stanu emocjonalnego.
- Prowadzenie w placówkach medycznych ciągłego, wystandaryzowanego procesu monitorowania doświadczeń pacjentów.
- Regularna analiza wyników pozwalająca na podejmowanie działań mających na celu poprawę relacji wraz z mierzeniem rezultatów wdrożonych działań.
- Tworzenie dobrych relacji między członkami zespołu terapeutycznego, doskonalenie umiejętności współpracy i rozwiązywania konfliktów.
- Budowanie dobrych relacji między zespołem terapeutycznym a personelem pomocniczym (recepcja, rejestracja, asystenci, koordynatorzy, sekretarki w gabinetach) tak, by pacjent otrzymywał odpowiednie, spójne i zrozumiałe informacje w kontaktach z różnymi członkami personelu.
- W toku kształcenia powinny być stosowane metody nauczania umożliwiające rozwijanie umiejętności w sposób jak najbardziej zbliżony do rzeczywistych warunków pracy personelu medycznego.
- Weryfikacja efektów kształcenia z wykorzystaniem metod oceny umiejętności i uwzględnieniem oceny dokonywanej przez pacjentów.
- Organizacja przestrzeni placówek medycznych (także gabinetów), tak aby była ona przyjazna i czytelna dla pacjenta.
Powyższe rekomendacje oceniono jako średnio trudne i trudne do wdrożenia. W strategii znalazły się również zalecenia relatywnie łatwe do wprowadzenia. Warto je wymienić, bo pomogą poprawić komunikację przy niedużym nakładzie sił i środków.
Zalecenia najłatwiejsze do wprowadzenia
- Lista efektów uczenia się w standardach kształcenia powinna szczegółowo opisywać umiejętności komunikacji zarówno z pacjentem jak i współpracownikami, co umożliwi standaryzację programów kształcenia.
- Treści kształcenia powinny uwzględniać rekomendacje i zalecenia polskich i międzynarodowych towarzystw naukowych zajmujących się komunikacją medyczną.
- Godziny edukacyjne personelu medycznego. W godzinach pracy personelu medycznego powinien być uwzględniony czas na podnoszenie kompetencji.
- Personel medyczny powinien mieć możliwość bezpłatnego udziału w szkoleniach podnoszących kompetencje z zakresu budowy dobrych relacji.
- Realizacja kampanii edukacyjnej podkreślającej znaczenie zaangażowania pacjentów i ich bliskich w proces terapeutyczny.
- Działania na rzecz podnoszenia kompetencji zdrowotnych społeczeństwa.
- Tworzenie zrozumiałych dla pacjentów i ich bliskich poradników informujących o badaniach, chorobie, leczeniu itp. opartych na Evidence Based Medicine.
- Podnoszenie świadomości praw i obowiązków pacjenta.
- Organizacja wydarzeń mających na celu promowanie badań i dobrych praktyk w zakresie budowania relacji i komunikacji medycznej, takich jak np. konferencje, warsztaty.
- Edukacja dotycząca zasad funkcjonowania systemu ochrony zdrowia.
Strategię "Dobre relacje personelu medycznego z pacjentami" przedstawiono podczas konferencji Komunikacja w medycynie i dobre relacje z pacjentami, która odbyła się na WUM. Poniżej fotorelacja z wydarzenia.
Strategia dostępna jest tutaj
Opis rekomendacji dostępny jest tutaj