Klinika Kardiologii ma 70 lat 

Historia I Katedry i Kliniki Kardiologii na WUM pokazuje jak w soczewce rozwój kardiologii w Polsce. – Nasz ośrodek należy do najlepszych w kraju zarówno pod względem pozycji naukowej, jak również leczenia i diagnostyki – podkreślał prof. Marcin Grabowski, kierownik kliniki, gospodarz tegorocznego jubileuszu. 

W ramach obchodów 70-lecia odbyła się uroczysta sesja, podczas której mówiono o historii, teraźniejszości i przyszłości nie tylko kliniki, ale także polskiej kardiologii. Była to także okazja do wspomnień, dyskusji i docenienia tych pracowników, którzy najbardziej przyczynili się do jej rozwoju. Na uroczystości nie zabrakło gości z Ministerstwa Zdrowia, przedstawicieli Sejmu RP i NFZ, którzy gratulowali jubileuszu kierownikowi i wszystkim pracownikom kliniki. 

Warto przypomnieć, że I Katedra i Klinika Kardiologii WUM jest kontynuatorką IV Kliniki Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej (AM) w Warszawie, którą powołano w 1953 roku. Historię 70 lat kliniki przedstawił jej kierownik w latach 1998-2021, prof. Grzegorz Opolski. Szczególnie dużo miejsca w swoim wystąpieniu poświęcił postaci prof. Zdzisława Askanasa. 

– Prof. Askanas był założycielem i pierwszym kierownikiem kliniki. W jego życiu nie brakowało momentów dramatycznych, takich jak bohaterska obrona Warszawy czy pobyt w getcie. W 1961 roku prof. Askanasa mianowano pierwszym w historii specjalistą krajowym w zakresie kardiologii. I od razu rozpoczął budowanie polskiej kardiologii od podstaw – wspominał prof. Opolski. 
Pierwszym krokiem było zorganizowanie Centralnej Przychodni Chorób Układu Krążenia. Kolejne działania to powołanie pierwszego w Polsce Oddziału Intensywnej Opieki Kardiologicznej, powstanie Instytutu Kardiologii AM w Warszawie, rozpoczęcie wykonywania w klinice zabiegów wszczepiania stymulatorów serca. Z inicjatywy prof. Zdzisława Askanasa wypracowano również „polski model” rehabilitacji pozawałowej, zaakceptowany i później propagowany przez Światową Organizację Zdrowia. Prowadzono też badania epidemiologiczne nad chorobowością i zapadalnością na chorobę wieńcową oraz nadciśnienie tętnicze. 

Z wykładu prof. Opolskiego wyłonił się obraz prof. Askanasa jako wielkiego autorytetu, tytana pracy i wizjonera, którego projekty wykraczały daleko poza współczesne mu czasy.

Po śmierci prof. Askanasa kierownictwo objął prof. Tadeusz Kraska. Wówczas nastąpiło wiele przekształceń organizacyjnych, ale najważniejsze było powstanie pododdziału wszczepienia stymulatorów serca. W klinice prowadzono również badania nad ograniczeniem obszaru zawału mięśnia sercowego i wiele innych projektów. Po przejściu prof. Kraski na emeryturę kierownikiem został prof. Opolski.

– W 1998 r. stanąłem przed dwoma wyzwaniami: rozwojem kardiologii inwazyjnej i powstaniem kardiochirurgii – mówił były szef kliniki. – I obu tym wyzwaniom udało się sprostać.

Po wykładzie prof. Opolskiego, który dotyczył historii kliniki, prof. Marcin Grabowski zaprosił w podróż do przyszłości. Swój wykład zaczął jednak od podkreślenia, że zespół I Katedry i Kliniki Kardiologii to wyjątkowi ludzie. Nie tylko wspaniali lekarze, ale również osoby wszechstronnie uzdolnione, które osiągają sukcesy na wielu polach i są nagradzane w prestiżowych konkursach medycznych. 

– Jeżeli chodzi o bieżącą działalność i przyszłość opieramy się na trzech głównych filarach. Są to: działalność naukowa, dydaktyczna i lecznicza – mówił prof. Grabowski. – W ubiegłym roku mieliśmy ponad 200 publikacji oryginalnych w czasopismach impaktowanych. Prowadzimy również rejestry, np. zainicjowaliśmy i prowadzimy rejestr Pol-tako, działamy w strukturach PTK. To daje nam wysoką pozycję w rankingach. W ubiegłorocznym Rankingu Naukowym Jednostek WUM dorobek pracowników naszej kliniki znalazł się na drugim miejscu wśród 106 jednostek. Ponadto kilkanaście osób znalazło się w Rankingu Stu Liderów Naukowych WUM. Nad czym zatem warto jeszcze pracować? Wyzwaniem jest rozwój współpracy krajowej i zagranicznej. 

Prof. Grabowski mówił też o działalności dydaktycznej: – W praktyce jest to ponad 7 tys. godzin pensum dydaktycznego, edukacja studentów przy łóżku pacjenta oraz z wykorzystaniem symulatorów i wreszcie nasze koło napędowe, czyli działalność studenckiego koła naukowego, które liczy ponad 200 członków. Dydaktyka ma swoje wyzwania. Covid nauczył nas, że musimy zmienić podejście. Jesteśmy ukierunkowani na nowe technologie i nowe możliwości.

Trzeci obszar działalności kliniki, najważniejszy, to działalność lecznicza. – Rocznie mamy ponad 7 tys. hospitalizacji. Tylko w ubiegłym roku nasz zespół wypracował ponad 90 mln kontraktów z NFZ. Jesteśmy zainteresowani innowacjami. W tej chwili są to nowe możliwości zabiegowe w procedurach przezskórnych interwencji w wadach strukturalnych. Przyszłością jest również robotyka w kardiologii – mówił obecny szef kliniki.

A jaka jest recepta na sukces? – Róbmy to, co robimy dobrze, co kochamy i co jest potrzebne innym. Jestem przekonany że nasz zespół spełnia te wszystkie warunki – przyznał prof. Grabowski.

Podczas uroczystości prof. Zbigniew Gaciong, Rektor WUM wraz z prof. Marcinem Grabowskim wręczyli Medale im. dr. Tytusa Chałubińskiego z okazji 70-lecia kliniki. Wyróżnienia otrzymali: dr hab. Paweł Balsam, dr Anna Budaj-Fidecka, dr hab. Monika Budnik, dr hab. Andrzej Cacko, dr Anna Fojt, dr hab. Renata Główczyńska, prof. Zenon Huczek, dr Łukasz Januszkiewicz, dr hab. Agnieszka Kapłon-Cieślicka, dr Grzegorz Karpiński, dr hab. Agnieszka Kołodzińska, dr hab. Łukasz Kołtowski, dr Robert Kowalik, dr Piotr Lodziński, dr hab. Michał Marchel, dr hab. Tomasz Mazurek, dr Marcin Michalak, dr hab. Radosław Piątkowski, dr Arkadiusz Pietrasik, dr Adam Rdzanek, dr Marta Starczewska, dr Violetta Stępień- Adamczewska, dr Ewa Szczerba, mgr Grażyna Szymańska – pielęgniarka oddziałowa, mgr Elżbieta Świętoń – pielęgniarka oddziałowa, dr hab. Mariusz Tomaniak, mgr Bożena Truszkowska, dr Eulalia Welk, dr Joanna Wilczyńska-Burlikowska, dr Andrzej Zieliński. Fotorelacja z wręczenia nagród
 

Na sesji jubileuszowej obecni byli m.in: JMR WUM – prof. Zbigniew Gaciong wraz prorektorami; Maciej Miłkowski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia; poseł Tomasz Latos – przewodniczący Sejmowej Komisji Zdrowia; prof. Ryszard Gellert – dyrektor Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, Filip Nowak – prezes NFZ, prof. Marek Krawczyk – były Rektor WUM, aktualnie Dziekan Wydziału V Polskiej Akademii Nauk, prof. Witold Rużyłło, wieloletni były dyrektor Instytutu Kardiologii, dr h.c. WUM, Łukasz Jankowski – prezes Naczelnej Izby Lekarskiej, prof. Przemysław Mitkowski – prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego; prof. Tomasz Hryniewiecki – konsultant krajowy w dziedzinie kardiologii; prof. Łukasz Szumowski – dyrektor Narodowego Instytutu Kardiologii; Zbigniew Terek – dyrektor Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ; dr Tomasz Imiela – wiceprezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie; prof. Rafał Krenke – dziekan Wydziału Lekarskiego WUM oraz dziekani pozostałych wydziałów naszej uczelni, uczniowie prof. Zdzisława Askanasa: dr Katarzyna Tymińska-Sędek, prof. Jerzy Korewicki, prof. Jan Tylka; kierownicy i pracownicy zaprzyjaźnionych klinik i oddziałów  kardiologicznych z Polski, kierownicy klinik UCK WUM, byli oraz aktualni pracownicy I Katedry i Kliniki Kardiologii WUM.

W ramach obchodów jubileuszu przed sesją złożono kwiaty na grobie prof. Zdzisława Askanasa  oraz na grobach jego uczniów prof. Leszka Ceremużyńskiego, prof. Tadeusza Kraski i prof. Jerzego Kucha (Fotorelacja). Natomiast po sesji w I Katedrze i Klinice Kardiologii odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą jej 70-leciu.