Konferencja odbyła się w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym UCK WUM z okazji 57 rocznicy pierwszej w Polsce udanej transplantacji nerki. Przeprowadził ją 26 stycznia 1966 r. zespół prof. Jana Nielubowicza w I Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej (obecnie Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej UCK WUM). Ten pionierski na skalę kraju zabieg rozpoczął program medycyny transplantacyjnej w ośrodkach klinicznych WUM. Konferencja była okazją do przypomnienia kamieni milowych w ponad 50-letniej historii programu i zaprezentowania planów na przyszłość.
– Ale okazja jest podwójna – mówił prof. Zbigniew Gaciong, Rektor WUM. – Dziś możemy pochwalić się szczęściem innych. Udane przeszczepienie to jest szczęście pacjenta, który – w przypadku osoby otrzymującej serce – dostaje nowe życie. Zaś w przypadku biorcy nerki – dostaje nowe lepsze życie.
Obecnie UCK WUM jako jeden z 30 ośrodków transplantacji w Polsce przeszczepia co 5 narząd unaczyniony.
– Osiągnięcia WUM przyczyniły się do rozwoju transplantologii w Polsce – powiedział prof. Wojciech Lisik, Prorektor ds. Klinicznych i Inwestycji. – Ściśle współpracujemy również z innymi ośrodkami transplantacyjnymi, służymy wiedzą i doświadczeniem. Przyjmujemy chorych, którzy nie mogą trafić do innych ośrodków ze względu na skomplikowanie zabiegów operacyjnych. Zajmujemy się trudnymi powikłaniami, które nie mogą być leczone w innych miejscach Polsce.
Lena i jej szansa na nowe życie
Lena to na razie najmłodsza pacjentka, której przeszczepiono serce w UCK WUM. Dziewięciolatka cierpiała na kardiomiopatię restrykcyjną – najcięższą z trzech rodzajów kardiomiopatii. W tym schorzeniu zarówno rytm serca, jak i jego kurczliwość mogą być w normie, ale sztywne ściany jam serca (przedsionki i komory) uniemożliwiają właściwe ich napełnianie. Z czasem u pacjentów z kardiomiopatią restrykcyjną dochodzi do niewydolności serca, stąd potrzeba jego przeszczepienia.
Lena czekała na swoją szansę cztery lata. Dobra wiadomość dotarła do rodziny w grudniu 2022 r., tuż przed świętami. Dziewczynka zdążyła nawet ubrać choinkę. Było zaskoczenie, radość, ale i strach. Operację przeprowadzono 23 grudnia.
– Ten długi czas oczekiwania był dla nas bardzo trudny – mówiła mama Leny. – Córka miała różne komplikacje. Przeszła udar i wiele innych strasznych momentów. Ale jestem z niej bardzo dumna, bo naprawdę walczyła, cierpliwie czekała na serduszko. I się znalazło, na szczęście, w odpowiednim momencie.
Dziewczynka przyznaje, że bała się zabiegu, ale otuchę przynosiła jej świadomość, że będzie miała zdrowe serce i więcej sił. Dziś, miesiąc po operacji, czuje się dobrze. Przebywa w Klinice Kardiologii Wieku Dziecięcego i Pediatrii Ogólnej UCK WUM, gdzie poddawana jest intensywnemu leczeniu immpusupresyjnemu. Lekarze, którzy się nią opiekują mówią, że jest w bardzo dobrej kondycji.
Jakie marzenia ma teraz Lenka? Spotkać się z rodziną, pójść na spacer do lasu. Ale też w końcu zacząć chodzić do szkoły i poznać przyjaciół.
– Ale wszystko powolutku – mówi jej mama. – Na razie musimy się jeszcze trochę odizolować i dojść do siebie, ale mamy dużo do nadrobienia. Lenka musiała z wielu rzeczy przez te cztery lata zrezygnować i zapomnieć o tym, że jest małym dzieckiem.
Swoje wzruszające historie w walce o drugie życie opowiedzieli również inni pacjenci. Dorota Curyła, która niedługo będzie obchodziła 35. rocznicę przeszczepienia nerki i trzustki opowiadała: – W 1988 r. miałam 27 lat, mieszkałam na Śląsku, byłam żoną i mamą 1,5 rocznej córeczki. Miałam cukrzycę pierwszego stopnia i niewydolne nerki. Trafiłam do Instytutu Transplantologii i tam dostałam nadzieję na nowe lepsze życie.
Sylwia Kaczmarek, pacjentka po jednoczesnym przeszczepieniu wątroby i trzustki, chorująca od dzieciństwa na mukowiscydozę, przekazała podziękowanie dla całego opiekującego się nią zespołu: „Za wszystkie bezcenne lata życia, które otrzymałam dzięki Państwu i że nie baliście się Państwo mi ich podarować”.
Agata Brodaczewska po transplantacji nerki, która wystąpiła z mężem Przemysławem (para biorca/dawca), mówiła o ich emocjach podczas czekania na telefon z informacją o przeszczepie.
– Na kolejnych etapach badań narastało we mnie przeświadczenie, że mogę dać żonie szansę na dalsze życie, że wszystko będzie dobrze – opowiadał Przemysław.
Swoją historią podzielił się również Michał Figurski, znany dziennikarz telewizyjny i radiowy.
– W ogóle nie było mowy, żebym się tutaj dziś na tym spotkaniu nie pojawił. Czuję, że jest to mój potężny obowiązek, tym bardziej, że moja droga do przeszczepu nerki i trzustki w 2016 r. była bardzo długa, bolesna i zawiła. Dziennikarz 30 lat chorował na cukrzycę insulinozależną, a jednym z powikłań z powodu jej nieleczenia była nefropatia. Dzięki pomocy prof. Lisika oraz prof. Kosieradzkiego otrzymał szansę na drugie życie. – Nie jestem wcale doskonałym pacjentem, mam mnóstwo grzechów na koncie, o których wolę tutaj nie mówić. Ale żyję, żyję tak, jak potrafię najlepiej tylko dzięki tym wszystkim ludziom, którym chciałbym dzisiaj z całego serca, naprawdę bardzo szczerze podziękować. Rzadko mam łzy w oczach, ale dziś mam i z całego serca - i z całej trzustki i nerki - Państwu dziękuję.
Apel o oddawania narządów
– Lenka jest najlepszy przykładem tego, co musimy jeszcze zrobić – powiedział prof. Kuśmierczyk, który wraz z zespołem przeprowadził operację przeszczepienia serca u dziewczynki. – W Polsce wykonuje się około 10 przeszczepień serca u dzieci rocznie. W 40-milionowym kraju jest to kropla w morzu potrzeb. Musimy zawalczyć o to, aby transplantacji było jak najwięcej.
– Podziwiam rodziców, którzy zdecydowali się przekazać organy swoich zmarłych dzieci do transplantacji. Mam dla nich wielki szacunek – przyznała mama Leny. – Wiem, co znaczy czekać na organ i patrzeć na cierpienie dziecka, któremu jest on potrzebny. I wierzę, że rodzice tych dzieci mają świadomość, że zostawiają cząstkę swojego dziecka na świecie, a biorcy tych organów i my, ich rodziny, będziemy dokładać wszelkich starań, aby jak najdłużej ta cząstka na tym świecie była. Będziemy o nią dbać i ją pielęgnować.
– Chciałabym też powiedzieć, żeby te transplantacje się rozwinęły, bo wiem, jak to jest czekać na serce. Chciałabym, żeby tą konferencję obejrzało jak najwięcej ludzi, i żeby gadali o tej transplantacji – powiedziała na koniec Lenka.
W trakcie konferencji zaprezentowano również działalność i osiągnięcia transplantacyjne klinik UCK WUM oraz ich plany na przyszłość. Wystąpili: prof. Michał Grąt, kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby, prof. Grzegorz Basak, Kierownik Kliniki Hematologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, prof. Maciej Kosieradzki, Kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej, prof. Sławomir Nazarewski – Kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej Naczyniowej i Transplantacyjnej, prof. Bartosz Kubisa, Klinika Chirurgii Serca, Klatki Piersiowej i Transplantologii, prof. Mariusz Kuśmierczyk, Kierownik Kliniki Chirurgii Serca, Klatki Piersiowej i Transplantologii.
Na konferencji obecni byli m.in.: Magdalena Kramska, Naczelnik Wydziału Transplantologii MZ, dr hab. Artur Kamiński, Dyrektor Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji "POLTRANSPLANT", prof. Roman Danielewicz, Przewodniczący Krajowej Rady Transplantacyjnej, prof. Magdalena Durlik, Kierownik Kliniki Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych, prof. Bożena Werner, Kierownik Kliniki Kardiologii Wieku Dziecięcego i Pediatrii Ogólnej, Krzysztof Zając, Koordynator Wojewódzki Poltransplant, Koordynator Transplantacyjny UCK WUM, Edyta Karpeta, Koordynator Transplantacyjny UCK WUM oraz prof. Piotr Pruszczyk, Prorektor ds. Nauki i Transferu Technologii WUM oraz prof. Paweł Włodarski, Prorektor ds. Umiędzynarodowienia, Promocji i Rozwoju WUM.
Kamienie milowe transplantologii na WUM
Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej – kierownik prof. Sławomir Nazarewski
- 26.01.1966 - Pierwsze w Polsce udane przeszczepienie nerki. Prof. Jan Nielubowicz, prof. Tadeusz Orłowski, prof. Wojciech Rowiński.
- 08.02.1988 - Pierwsze w Polsce udane przeszczepienie jednoczesne nerki i trzustki. Prof. Jacek Szmidt.
- 18.06.2003 - Pobranie nerki od żywego dawcy metodą wideoskopową – prof. Sławomir Nazarewski.
Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby – kierownik prof. Michał Grąt
- 30.12.1994 - Pierwsze w Polsce udane przeszczepienie wątroby. Dr Jacek Pawlak, doc. Bogdan Michałowicz, dr Krzysztof Zieniewicz. 46-letnia wówczas pacjentka zmarła w roku 2020 w wieku 72 lat.
Transplantologię rozwijali w Klinice jej kolejni kierownicy prof. Marek Krawczyk i prof. Krzysztof Zieniewicz.
- 12.10.1999 – Pierwsze udane przeszczepienie fragmentu wątroby od żywego dawcy. Prof. Marek Krawczyk, prof. Piotr Kaliciński
- 30.08.2018 – Pierwsze udane jednoczesne przeszczepienie serca i wątroby. Serce – Narodowy Instytut Kardiologii prof. Mariusz Kuśmierczyk, wątroba WUM prof. Krzysztof Zieniewicz.
Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej – kierownik prof. Maciej Kosieradzki
- 12.04.2008 - Pierwszy w Polsce przeszczep wysepek trzustkowych od żywego dawcy (badania i opracowanie naukowe - prof. Stanisław Moskalewski)
- 10.02.2015- Pierwsze w Polsce przeszczepienie krzyżowe – dwie pary dawca biorca.
- 23.06.2015 - Pierwsze w Polsce przeszczepienie łańcuchowe – trzy pary dawca biorca
- 07.03.2017 - Pierwsze w Polsce przeszczepienie krzyżowe przy udziale innego ośrodka transplantacyjnego
- 30.09.2021 -Pierwsze jednoczasowe przeszczepienie wątroby i trzustki. Prof. Wojciech Lisik z zespołem.
Katedra i Klinika Hematologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych – kierownik prof. Grzegorz Basak
- 09.1999 - Pierwsze przeszczepienie autologicznych komórek krwiotwórczych na WUM. Prof. Wiesław Jędrzejczak.
- 10.1999 - Pierwsze przeszczepienie allogenicznych komórek krwiotwórczych na WUM. Prof. Wiesław Jędrzejczak.
- 08.2002 - Pierwsze przeszczepienie komórek krwiotwórczych od dawcy zgodnego niespokrewnionego na WUM. Prof. Wiesław Jędrzejczak.
- 05.2003 - Pierwsze przeszczepienie allogenicznej krwi pępowinowej na WUM. Prof. Wiesław Jędrzejczak.
- 03.2015 - Pierwsze przeszczepienie haploidentycznych komórek krwiotwórczych. Prof. Grzegorz Basak, Prof. Wiesław Jędrzejczak.
- 11.2016 - Pierwsze przeszczepienie izolowanych komórek CD34+. Prof. Grzegorz Basak, Prof. Wiesław Jędrzejczak.
- 09.2022 - Pierwsza infuzja limfocytów CAR-T. Prof. Grzegorz Basak.
Klinika Chirurgii Serca, Klatki Piersiowej i Transplantologii – kierownik prof. Mariusz Kuśmierczyk
- 03.08.2022 - Pierwsze przeszczepienie serca na WUM (chłopiec 16 lat). Prof. Mariusz Kuśmierczyk.
- 23.12.2022 - Pierwsze przeszczepienie serca u dziecka na WUM (dziewczynka 9 lat) Prof. Mariusz Kuśmierczyk.
- 30.12.2022 - Pierwsze przeszczepienie płuca na WUM. Prof. Bartosz Kubisa.
- 13.01.2023 - Pierwsze jednoczesne przeszczepienie serca i wątroby na WUM bez udziału innego ośrodka transplantacyjnego. Prof. Mariusz Kuśmierczyk, dr hab. Krzysztof Dudek.
