Hitem tegorocznej edycji były wykłady, a sala im. J. Zaorskiego w CBI, gdzie się odbywały - pękała w szwach. Wszyscy chcieli poznać tajemnice mózgu.
Sesja wykładowa
Sesję wykładową rozpoczął prof. Bogdan Ciszek, kierownik Zakładu Anatomii Prawidłowej i Klinicznej WUM, który przedstawił krótką historię neurochirurgii. Zaczął jednak od wyjaśnienia jak zbudowany jest układ nerwowy i czym zajmuje się neurochirurgia. Profesor pokazywał również, jak wyglądały osiemnasto- i dziewiętnastowieczne trepany, bo przecież symbolem neurochirurgii jest trepanacja.
– Jak to się zaczęło? Oto czaszki, które pochodzą ze stanowisk archeologicznych liczących wiele tysięcy lat – mówił prof. Ciszek prezentując zdjęcia czaszek ze śladami trepanacji. – Tutaj jest przykład z kolekcji z Ameryki Południowej, na którym widać, że zostało wykonanych kilka trepanacji. A dodatkowe ślady na czaszce wskazują, że osoba do której czaszka należała, przeżyła co najmniej kilka lat po „operacji”.
Profesor prześledził kolejne etapy historii trepanacji, wymieniając najważniejszych naukowców, którzy przyczynili się do rozwoju wiedzy o mózgu. Byli wśród nich: Paul Broca, Wilder Penfield, Victor Horsley i prof. Jerzy Choróbski.
Podczas wykładu można było również zobaczyć zdjęcia przypadków - czyli otwarte czaszki z rozmaitymi patologiami, takimi jak tętniaki, naczyniaki, czy guzy mózgu. Przedstawione zostały również nowoczesne metody leczenia neurochirurgicznego.
Potem z bardzo ciekawym wykładem wystąpił dr Stanisław Szlufik z Kliniki Neurologii WUM. Doktor skupił się na tym, jak poprawić pracę mózgu i usprawnić pamięć. Przedstawił 12 zaleceń, które mogą być pomocne:
- Uzyskaj mentalną stymulację.
- Wykonuj ćwiczenia fizyczne.
- Popraw swoją dietę (jedz jagody, tłuste ryby, orzechy).
- Popraw swoje ciśnienie krwi.
- Popraw poziom cukru we krwi.
- Popraw swój cholesterol.
- Rozważ aspirynę w małych dawkach.
- Unikaj tytoniu.
- Nie nadużywaj alkoholu.
- Dbaj o swoje emocje.
- Chroń swoją głowę.
- Buduj relacje z innymi osobami.
Kolejny wykład wygłosiła dr Maria Turos ze Studium Etyki Lekarskiej i Historii Medycyny - o tym, jak zmieniała się anestezjologia na przestrzeni dwóch wieków. A sesję wykładową zamknęła dr Magdalena Łazarewicz ze Studium Psychologii Zdrowia, przedstawiając receptę na szczęśliwy mózg.
Różnorodne wystawy i stoiska studenckie
Specjalnie na Noc Muzeów nasze MHM przygotowało wystawę „Tajemnice mózgu”. Podczas jej zwiedzania można było dowiedzieć się, jak dawniej znieczulano pacjentów do operacji - opowiadała o tym przy swoim stanowisku dr Maria Turos. Poznać zasady działania leków przeciwbólowych (stanowisko Polskiego Towarzystwa Studentów Farmacji PTSF) i wykonać bezpłatny przegląd stomatologiczny. Przeprowadzali go studenci Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego działający w PTSS. Można było również pogłaskać fokę Paro, czyli superrobota wykorzystywanego w terapii np. do łagodzenia stresu. Warto było zobaczyć tę wystawę również po to, żeby poznać wiele zaskakujących faktów, np. takie, że mózg stanowi tylko 2 proc. masy ciała dorosłego człowieka, zużywa 20 proc. energii wykorzystywanej przez organizm i spala 400 kalorii w stałym tempie, niezależnie od tego, co robimy.
Dużym zainteresowaniem zwiedzających cieszyły się też pozostałe wystawy: „Profesor Jerzy Choróbski - twórca pierwszej kliniki neurochirurgii”, „Biblioteka Farmaceuty”, „Historia Wydziału Farmaceutycznego”, „Historia Wydziału Stomatologicznego oraz „Vita Brevis ars Longa”.
Kolejki ustawiały się również przy stoiskach. Najdłuższa do stanowiska przy którym można było poznać swój model osobowości, wypełniając wcześniej odpowiedni test. Testy przygotowali specjaliści ze Studium Psychologii WUM. Podobnie jak gry, łamigłówki i quizy, które można było rozwiązać, by potrenować mózg.
Jak w ubiegłym roku, również i tym razem pojawiły się stanowiska przygotowane przez studentów IFMSA z cyklu „Zdrowie pod kontrolą”. Wykonywano przy nich badanie poziomu cukru, pomiar ciśnienia tętniczego. Można było poćwiczyć na trenażerze do operacji laparoskopowych i zarejestrować się w bazie dawców szpiku DKMS.
Lekcje w teatrze anatomicznym
Otwarty dla zwiedzających był również teatr anatomiczny z nowoczesnym podświetlanym fantomem nazywanym na uczelni „Ciastkiem”. Tutaj gospodarzami byli studenci kierunku lekarskiego. Opowiadali o tym, jak zbudowany jest układ nerwowy i jego komórki oraz jaką rolę pełnią one w organizmie. Wyjaśniali, czym jest pamięć krótkotrwała, długotrwała i proceduralna. W ich prezentacji nie zabrakło też ciekawostek, takich jak przypadek Henry’ego Molaisona, któremu chirurg wyciął hipokamp, w celu wyleczenia padaczki. Efekt był taki, że pacjent nie był w stanie zapamiętywać bieżących wydarzeń.
Studenci opowiedzieli również o pierwszej lobotomii (zniszczenie płata czołowego), która dokonała się przypadkiem. A był to dziwny przypadek Phineasa Gage’a. Człowiek ten uległ niewyobrażalnemu wypadkowi. Pręt o średnicy 3 cm przeszył jego głowę poniżej lewej kości policzkowej i wyszedł górą czaszki. Niewiarygodne, ale Gage przeżył i po kilku miesiącach wrócił do pracy. Całe to wydarzenie nie pozostało jednak bez wpływu na jego osobowość. Stał się agresywny, niezdolny do planowania, trudny w kontaktach z innymi ludźmi. Okazało się, że żelastwo zniszczyło znaczną część lewego płata czołowego. To dało początek dyskusji o tym, że mózg nie jest strukturą homogenną, a ma pewne określone struktury, które pełnią różne funkcje.
Noc Muzeów na WUM skończyła się już w niedzielę o godz. 1.00. Naprawdę warto było zarwać tę noc!
