To była już 11. edycja wydarzenia organizowanego przez Studenckie Koło Naukowe Etyki oraz Studenckie Koło Naukowe Położnych działające przy Zakładzie Dydaktyki Ginekologiczno-Położniczej. W tym roku odbyło się pod nazwą „Przyszłość położnych - wyzwania i perspektywy”. Konferencja od lat jest platformą do dyskusji o tym, co aktualne i istotne dla środowiska położnych w Polsce. A także niesłabnącym dowodem na to, że studentki położnictwa i położne chcą rozwijać się naukowo i prowadzą potrzebne społecznie badania. Wydarzenie poprowadziły: dr hab. Grażyna Bączek oraz dr hab. Małgorzata Stefaniak z Zakładu Dydaktyki Ginekologiczno-Położniczej.
Położnictwo: piękna i odpowiedzialna dziedzina
– Dziedzina, którą państwo się zajmują lub będziecie się zajmować, jest dziedziną bardzo ważną, ale też przepiękną – mówił prof. Mariusz Gujski, dziekan WNoZ w trakcie otwarcia konferencji. Dziekan przypomniał przy tym, że położnictwo wymaga wielkiej dyscypliny i odpowiedzialności: – To zawód, w którym profesjonalizm jest nie do przecenienia.
– Nie wyobrażam sobie medycyny bez położnych – powiedział z kolei prof. Robert Gałązkowski, prodziekan ds. dietetyki, ratownictwa medycznego i zdrowia publicznego WNoZ – Jesteście takim zawodem, który jest obecny w najpiękniejszym momencie życia: przy kobiecie i przy dziecku. Ale spoczywa na was odpowiedzialność, czy dziecko urodzi się szczęśliwie.
Dlatego, jak podkreślił prodziekan, położnictwo to kierunek, który trzeba nieustannie rozwijać.
Zmiany i wyzwania stojące przed położnictwem
Swoją perspektywę zaprezentowały: dr Barbara Mazurkiewicz, wiceprzewodnicząca Warszawskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych oraz dr hab. Grażyna Bączek, konsultant w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego dla województwa mazowieckiego.
Dr Barbara Mazurkiewicz mówiła m.in. o ustawie rozszerzającej kwalifikacje i kompetencje położnych o dodatkowe uprawnienia, takie jak pobieranie krwi czy podawanie domięśniowe leków. Ustawa już trafiła do Ministerstwa Zdrowia. Wspomniała również o pracach nad projektem wprowadzającym zmiany w kształceniu podyplomowym. Celem zmian jest usystematyzowanie szkoleń specjalizacyjnych i kursów kwalifikacyjnych oraz specjalistycznych, a także zmniejszenie ich liczby.
– Okazało się, że w niektórych obszarach w trakcie szkoleń powtarza się pewne kompetencje, które położna uzyskała już np. na poziomie studiów magisterskich – wyjaśniała prelegentka.
W projekcie jest też propozycja zmiana czasu realizacji szkolenia specjalizacyjnego.
A jakie wyzwania stoją przed położnymi z perspektywy konsultanta województwa mazowieckiego?
Według dr hab. Grażyny Bączek ważne jest m.in. ponowne zdefiniowania tego, czym jest poród fizjologiczny. A co za tym idzie, wprowadzenia zmian w standardzie opieki okołoporodowej, które dawałyby położnej samodzielność np. w przypadku porodu znieczulanego, stymulowanego czy indukowanego. W chwili obecnej te procedury kwalifikują taki „wspomagany” poród jako patologiczny, a w rzeczywistości nim nie jest.
Prelegentka odniosła się również do malejącej liczby porodów, stawiając pytanie o konieczną reorganizację oddziałów położniczych.
– W całej Polsce mamy 333 oddziały położnicze, z tego 42 na Mazowszu. W 11-tu odbywa się jeden poród na dobę, w 13-tu: dwa porody na dobę. Co wtedy dzieje się z praktyką położnej? Jak może doskonalić swoje umiejętności, jak może zareagować w sytuacji nieprzewidzianej, skoro zdarza się to tak rzadko? – zastanawiała się dr hab. Grażyna Bączek.
Naukowo o położnictwie
Po części wykładowej przyszedł czas na prezentacje studenckie. Było ich 18, podzielonych na trzy sesje: w pierwszej wystąpiły reprezentantki SKN Etyki, w drugiej: SKN Położnych, trzecia sesja - łączona - była sesją plakatową.
– Bardzo dziękuję studentom za pomysł prac i za wkład w ich wykonanie. I za to, że widzicie potrzebę rozwoju naukowego – powiedziała dr hab. Justyna Teliga-Czajkowska, prodziekan ds. położnictwa WNoZ.
Sesje nie miały formy konkursu, ale moderatorzy postanowili wyróżnić najlepsze prezentacje.
Prezentacje I sesji:
- „Zdrowie intymne kobiety - co warto o nim wiedzieć?” Natalia Rosół (opiekun naukowa: dr hab. Małgorzata Stefaniak)
- „Aktywność seksualna osób starszych w ujęciu interdyscyplinarnym” Justyna Krysiak (opiekun naukowa: dr hab. Małgorzata Stefaniak)
- Najlepsze wystąpienie: „Media społecznościowe w praktyce położnej z perspektywy antropolożki kultury” dr Aleksandra Geller (opiekun naukowa: dr hab. Małgorzata Stefaniak) – najlepsze wystąpienie
- Najlepsze wystąpienie: „Między powołaniem a wypaleniem - analiza zjawiska wypalenia zawodowego w grupie Położnych w Polsce - badania wstępne” Julia Kruk (opiekunowie naukowi: dr Tomasz Duda, dr hab. Małgorzata Stefaniak)
Prezentacje II sesji:
- Najlepsze wystąpienie: „Rola położnej w edukacji społeczeństwa na temat zdrowia prokreacyjnego”, Saskia van den Bercken i Zofia Rokicka (opiekun naukowa: dr hab. Grażyna Bączek)
- „Motywacja studentów położnictwa do podjęcia nauki w zawodzie - przegląd światowych badań”, Maja Pikosz i Adrianna Michalska (opiekun naukowa: dr hab. Grażyna Bączek)
- „Zarządzanie motywacją w pracy położnej - kluczowe czynniki sukcesu i satysfakcji zawodowej”, Magdalena Dębska i Joanna Romaniuk (opiekun naukowa: dr hab. Grażyna Bączek)
- Najlepsze wystąpienie: „Wiedza studentów na temat położnych i ich pracy”, Oksana Stępień (opiekun naukowa: dr hab. Grażyna Bączek)
W sesji plakatowej I miejsce zajęła Maja Pikosz za plakat „Dominacja estrogenowa”, II miejsce zajęły: Weronika Chrzanowska i Bogumiła Dobosz za „Protokół ERAS”, III miejsce Ignacy Sakiewicz za plakat „A może karetki porodowe”. Były też dwa wyróżnienia: dla Mai Pikosz i Anna Cajse.
Moderatorzy wszystkich sesji byli pod wrażeniem jakości prezentacji: zarówno ich formy, jak i oryginalności podejmowanych tematów. To pokazuje, że studenci są zaangażowani w edukację, widzą nowe możliwości naukowe uwzględniające rożne grupy społeczne.
Nauczyciel Mistrzem - projekty badawcze położnych - nauczycielek akademickich
Jako pierwsza wystąpiła dr Agnieszka Iwan. Opowiedziała o wnioskach, do których doszła w swojej pracy doktorskiej na temat efektywności kształcenia. A mianowicie, że nie do jej osiągnięcia bardzo ważna jest satysfakcja z zajęć odczuwana przez studentów. To ona zwiększa zaangażowanie w proces kształcenia.
– To, co jest ważne dla mnie - jako nauczyciela akademickiego, to to, że im większa satysfakcja, tym mniejsze odpływanie studenta z uczelni – podkreśliła prelegentka. I dodała: – Warto mierzyć stopień osiągania efektów w dziedzinie wiedzy i umiejętności, ale bardzo ważna w procesie kształcenia jest satysfakcja studentów i dobrze ją oceniać.
Z kolei Anna Durka omówiła swoje badania retrospektywne na temat wpływu postępowania okołoporodowego na jakość życia kobiet po porodzie. Analizowała w nim czynniki ryzyka, które mogą doprowadzić do nieprawidłowego gojenia rany krocza. Na podstawie wyników szukała odpowiedzi na pytanie, jakie działania mogą udoskonalać położne, aby gojenie przebiegało prawidłowo. Dodała, że z badania wynika, że czynniki ryzyka są różne, ale wszystkie mogą być zmodyfikowane tak, aby konsekwencji dla pacjentek było jak najmniej.
Na koniec prelegentka radziła studentkom: – Ze wszystkiego, co robimy trzeba wyciągać wnioski, każdy z elementów trzeba rozpatrywać w wielu płaszczyznach. Nie zachwycać się tym, co nam dobrze wyszło i na tym poprzestawać, ale nadal szkolić swój warsztat. Bo te konsekwencje będą dotyczyły i kobiet, i dzieci, i nas.
Sesję zakończyła Magdalena Krauze, przedstawiając zagadnienie modelu opieki świadczonej przez położną. Jak podkreślała, ważnym elementem dobrej opieki okołoporodowej jest koncentracja na potrzebach kobiet, ich dzieci i ich rodzin. Model opieki świadczonej przez położną polega na monitorowaniu psychicznego, fizycznego, duchowego i społecznego dobrostanu kobiety, jej dziecka i jej rodziny.
– Niezmiennie miejsce położnej jest tam, gdzie są kobiety i ich dzieci – mówiła Magdalena Krauze – w różnych środowiskach, o różnym stopniu zagrożenia powikłaniami i konsekwencjami braku dobrostanu bio-psycho-społecznego.
Realizują ten model położone zapewniają kobiecie m.in. zindywidualizowaną opiekę, profilaktykę i poradnictwo, obecność przy i po porodzie, minimalizowanie niepotrzebnych interwencji aż w końcu koordynowanie opieki w taki sposób, by kobiety wymagające pomocy specjalistycznej dostały ją jak najszybciej.
– Istnieje przekonanie, że kobiety, które nie spotkały na swojej drodze położnych doświadczają bardziej zmedykalizowanych porodów, a ich decyzje czasami podejmowane są przypadkowo. A kobiety, które w trakcie ciąży spotkają się z położonymi, podejmują bardziej świadome decyzje, mniej są zlęknione, ponieważ otrzymują dużo więcej wsparcia informacyjnego. Myślę, że jest to kluczowe – podsumowała prelegentka.